Tôi nhớ rõ cái cảm giác đỏ bừng cả mặt, tay chân luống cuống không biết phải làm gì khi đứa con của sếp thốt lên “Ít thế!” sau khi nhận phong bao lì xì 100.000 đồng từ tôi. Tình huống ấy xảy ra ngay trong bữa tiệc đầu năm, giữa không khí vui vẻ và lời chúc rộn ràng. Những ánh mắt nhìn về phía tôi, những nụ cười mỉm khó hiểu, tất cả như xoáy sâu vào lòng tự trọng của tôi. Lúc ấy, tôi chỉ muốn biến mất, muốn thoát khỏi cảm giác ngượng ngùng và bối rối này.

Lì xì vốn dĩ là một phong tục đẹp của người phương Đông, mang ý nghĩa cầu chúc may mắn, sức khỏe, và bình an trong năm mới. Tôi lớn lên trong một gia đình không mấy khá giả, nhưng luôn được bố mẹ dạy rằng giá trị của chiếc phong bao đỏ không nằm ở số tiền bên trong mà ở tấm lòng của người trao tặng. Đó là sự khởi đầu của may mắn, là niềm vui nhỏ bé gói ghém trong lớp giấy đỏ thắm, biểu tượng của hạnh phúc và hy vọng.

Vậy mà ngày nay, phong tục đẹp ấy dường như đang bị biến tướng. Những đứa trẻ như con sếp tôi không còn nhìn lì xì với ánh mắt háo hức và trân trọng. Thay vào đó, chúng mở phong bao ngay trước mặt mọi người, rồi thốt lên những câu nhận xét vô tư mà lại sắc bén đến mức khiến người lớn cảm thấy tổn thương. Tôi không trách đứa trẻ ấy, bởi lẽ suy nghĩ của nó phần nào phản ánh cách giáo dục và môi trường sống.

Tôi bẽ bàng khi chứng kiến khoảnh khắc đó. (Ảnh minh họa)

Chúng ta, những người lớn, cũng có phần trách nhiệm trong việc này. Trong một xã hội ngày càng đề cao vật chất, những giá trị tinh thần dường như đang dần bị lu mờ. Ngày Tết, thay vì tập trung vào ý nghĩa của sự đoàn viên, của lời chúc sức khỏe, thành công, chúng ta lại vô tình đặt nặng giá trị tiền bạc lên những chiếc phong bao đỏ. Một số bậc phụ huynh, vì muốn con mình không “thua kém bạn bè”, sẵn sàng lì xì những số tiền lớn, biến phong tục lì xì trở thành một cuộc “chạy đua” ngầm.

Tôi tự hỏi, liệu có phải chúng ta đang khiến trẻ nhỏ đánh mất đi những giá trị thuần khiết của tuổi thơ? Ngày xưa, khi nhận được một chiếc phong bao đỏ, tôi chỉ cần nghe lời chúc từ ông bà, cô chú là đã thấy lòng mình rộn ràng. Số tiền bên trong nhiều hay ít chưa bao giờ là vấn đề. Nhưng giờ đây, những đứa trẻ lại quan tâm đến “số lượng” hơn là “chất lượng”. Chúng so sánh, chúng bàn tán, và đôi khi, chúng thể hiện sự không hài lòng một cách vô tình nhưng đầy đau lòng.

Tôi nhớ có lần nghe một người bạn kể lại rằng, con trai cô ấy đã hỏi: “Tại sao bạn A được 100.000 đồng, còn con chỉ được 50.000 đồng?”. Câu hỏi ấy không chỉ khiến cô bạn tôi áy náy mà còn khiến cô ấy nhận ra rằng, cách cô giáo dục con mình cần phải thay đổi. Lì xì không phải là để đo đếm sự giàu nghèo hay thể hiện đẳng cấp, mà là để gửi gắm tình cảm và lời chúc tốt đẹp. Thế nhưng, làm sao để trẻ con hiểu được điều đó khi chính người lớn đôi khi cũng không truyền đạt đúng giá trị này?

Sau sự việc hôm ấy, tôi đã suy nghĩ rất nhiều. Tôi không giận con sếp, càng không giận bản thân mình vì đã lì xì “quá ít”. Điều khiến tôi trăn trở là làm thế nào để những phong tục truyền thống tốt đẹp không bị mai một, làm thế nào để trẻ nhỏ có thể hiểu được ý nghĩa thực sự của những phong bao lì xì. Tôi nghĩ rằng, mọi thứ cần bắt đầu từ sự thay đổi trong suy nghĩ và hành động của chính người lớn.

Tôi suy nghĩ nhiều sau vụ việc đó.

Trước tiên, chúng ta cần giải thích cho con trẻ rằng lì xì không phải là một khoản “thu nhập” hay “món quà vật chất” để đánh giá mà là một lời chúc đầu năm đầy ý nghĩa. Những lời chúc như “Mong con học giỏi, ngoan ngoãn” hay “Chúc con khỏe mạnh, vui vẻ” mới là điều quan trọng nhất. Thay vì chỉ chú trọng vào số tiền trong phong bao, hãy giúp con trân trọng tấm lòng và tình cảm của người trao.

Bên cạnh đó, chính người lớn cũng cần hạn chế việc so sánh hay bàn tán về số tiền lì xì. Chúng ta cần giữ cho phong tục này sự trong sáng và ý nghĩa ban đầu. Không phải là những cuộc ganh đua ngầm giữa các gia đình, mà là dịp để kết nối, để chia sẻ niềm vui và lan tỏa hạnh phúc.

Tôi cũng tự nhủ rằng, trong những lần lì xì sau, tôi sẽ không quá bận tâm đến việc “bao nhiêu tiền là đủ”. Tôi sẽ lì xì bằng tất cả sự chân thành, bởi tôi tin rằng, những giá trị tinh thần mới là điều đáng quý nhất. Và nếu có đứa trẻ nào đó nói rằng “ít quá”, tôi sẽ mỉm cười và nhẹ nhàng giải thích để chúng hiểu rằng, đôi khi, những điều nhỏ bé lại chứa đựng ý nghĩa lớn lao.

Phong tục lì xì, cũng như nhiều nét đẹp văn hóa khác, cần được gìn giữ và truyền dạy đúng cách. Chúng ta không thể thay đổi xã hội trong một sớm một chiều, nhưng từng hành động nhỏ, từng lời dạy dỗ ân cần, có thể góp phần thay đổi nhận thức của thế hệ trẻ. Tôi hy vọng rằng, một ngày nào đó, khi nhận phong bao lì xì, những đứa trẻ sẽ không còn quan tâm đến số tiền bên trong, mà sẽ trân trọng ý nghĩa và tình cảm ẩn chứa trong từng chiếc phong bao đỏ.