Những thực phẩm truyền thống ngày Tết như bánh chưng, bánh tét, giò, chả… là nhóm món ăn chế biến sẵn trước khi người tiêu dùng mua ít nhất 1-2 ngày. Bảo quản chúng sao cho tươi ngon, dài ngày luôn là bài toán khiến không ít bà nội trợ đau đầu.

Có thể bảo quản bánh chưng trong ngăn mát tủ lạnh và luộc, chiên, hấp lại trước khi ăn – Ảnh: TTO

Tết là dịp các thành viên sum vầy và cùng thưởng thức các món ăn ngon, do đó, nhiều gia đình có xu hướng mua sẵn những thực phẩm truyền thống như giò, chả, nem chua, bánh chưng, bánh tét… để sử dụng từ trước và bảo quản trong tủ lạnh.

Việc bảo quản thực phẩm như thế nào để giữ được giá trị dinh dưỡng, mùi vị, đảm bảo an toàn thực phẩm giúp cho bữa cơm gia đình ngon miệng, đủ chất được đặt lên hàng đầu. Tùy thuộc vào đặc tính của từng loại thực phẩm mà chúng ta có thể bảo quản theo các cách khác nhau.

Bác sĩ Ngô Thị Hà Phương, Viện Dinh dưỡng quốc gia, cho biết một số thực phẩm truyền thống ngày Tết như bánh chưng, giò chả là nhóm món ăn chế biến sẵn trước khi người tiêu dùng mua ít nhất là 1-2 ngày. Đặc điểm của nhóm thực phẩm này là có thể bảo quản trong điều kiện thoáng mát, không bụi bặm, ẩm thấp.

Tuy nhiên, với điều kiện thời tiết nóng ẩm ở nước ta, thực phẩm dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, nấm, mốc dẫn đến hư hỏng và ngộ độc thực phẩm. Bởi vậy, không nên tích trữ quá nhiều món ăn mà chỉ mua vừa đủ, vừa tránh lãng phí, vừa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bánh chưng, bánh tét

Đây là món ăn tương đối hoàn chỉnh về các nhóm thực phẩm (glucid, protein, lipid) và giàu dinh dưỡng. Nhiều người thường quan niệm bánh chưng không nên bảo quản trong tủ lạnh vì dễ bị lại gạo (cứng). Tuy nhiên, nếu thời tiết nóng thì có thể bảo quản vào ngăn mát tủ lạnh, ăn đến đâu cắt đến đó, phần còn lại dùng màng che thực phẩm bao kín.

Lưu ý khi lấy bánh trong tủ lạnh ra cần luộc, hấp lại hoặc rán trước khi ăn. Nên hạn chế rán bánh vì như vậy đã làm tăng thêm lượng chất béo (dầu/mỡ) vào trong khẩu phần ăn hằng ngày không có lợi cho sức khỏe.

Giò, chả

Giò lụa với thành phần chủ yếu là thịt lợn nạc, ngoài ra còn có nước mắm và gia vị, không để lâu được. Cách bảo quản giò lụa, giò bò, chả giống nhau.

Khi bảo quản đúng cách, giò sẽ giữ được 4-6 ngày nếu để ngăn mát, thậm chí giữ được khoảng 10 ngày nếu để ở ngăn đá, nếu lỡ mua quá nhiều. Giò lụa lấy ra khỏi ngăn đông, để ở nhiệt độ phòng khoảng 4 giờ hoặc chuyển vào ngăn mát trước khi sử dụng 8 giờ.

Giò tai, giò xào do đặc điểm về sự kết dính mà phải để ở nhiệt độ mát, lạnh vì vậy để bảo quản nên để vào ngăn mát tủ lạnh.

Thịt đông

Tùy khẩu vị, thịt nấu đông có thể dùng nhiều loại như: thịt sấn, thịt ba chỉ (thịt rọi), thịt chân giò…

Thịt nấu đông có mùi thơm đặc trưng của thịt, hạt tiêu, nấm hương, mộc nhĩ. Với món thịt đông, nên chia thành từng hộp nhỏ vừa đủ ăn từng bữa để bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, vừa giữ được hương vị đặc trưng vừa giúp món ăn bảo quản lâu hơn.

Món dưa hành hấp dẫn ngày Tết – Ảnh: TTO

Dưa hành

Vị chua dịu, cay nhẹ và vị thơm của dưa hành giúp gia tăng hương vị của những món ăn khác và kích thích tiêu hóa tốt hơn.

Nên bảo quản ở nơi thoáng mát, khi ăn dùng đũa sạch gắp dưa hành ra, rửa qua bằng nước sôi để nguội hoặc nước muối pha loãng, sau đó bóc vỏ ngoài, lấy phần dưa hành trắng nõn để ăn.

Với thực phẩm đã nấu chín khác không nên để món ăn là các loại rau vào tủ lạnh khi dùng không hết, vì hàm lượng nitrat có trong các loại rau xanh khá nhiều, nếu nấu xong để quá lâu, vi khuẩn phân hủy, lượng nitrat sẽ lại tạo thành nitrit – chất gây ung thư, cho dù có đun lại đi chăng nữa cũng không thể khử được.

Vì vậy không nên ăn các món rau đã nấu để qua đêm.

Những thực phẩm đã chế biến nên ăn ngay, không nên để thức ăn đã nấu chín trong môi trường nhiệt độ thường quá 2 giờ đồng hồ. Những thức ăn còn dư sau bữa ăn nên đun nóng lại, để nguội rồi mới để vào trong ngăn mát tủ lạnh.

Khi ăn phải nấu chín lại thức ăn trước khi dùng vì nhiệt độ trong tủ lạnh chỉ có tác dụng hạn chế vi khuẩn phát triển mà không thể tiêu diệt được nó.

Tuy nhiên, tủ lạnh cũng không phải là “chiếc tủ thần kỳ” để bảo quản đồ ăn. Thức ăn được lấy ra ở trong tủ lạnh chỉ sử dụng một lần cho bữa sau, và nếu còn không để lại bữa sau, thức ăn để lâu nhất là 5 – 6 giờ.

Thức ăn bị nhiễm vi khuẩn, để lâu trong tủ lạnh vẫn sinh ra độc tố. Thức ăn đun lại, vi khuẩn sẽ bị tiêu diệt ở nhiệt độ 100ºC, nhưng độc tố do vi sinh khuẩn sinh ra vẫn còn nguyên độc tính gây nên ngộ độc cho người sử dụng.

Nên chế biến lượng thức ăn vừa đủ, đừng quá dư thừa, vì khi thừa đun lại thức ăn sẽ bị sẽ bị hao hụt chất dinh dưỡng.

Chuyên gia cho hay không để thực phẩm sống lẫn thực phẩm đã chín. Thực phẩm bảo quản trong tủ lạnh cần đựng vào hộp riêng, đậy nắp kín.

Thực phẩm chín, đã chế biến cần để ở ngăn trên cùng trong ngăn mát tủ lạnh. Không nên để thực phẩm quá nhiều trong tủ lạnh khiến luồng khí lạnh không thể lưu thông, dẫn đến nhiệt độ ở một số vị trí trong tủ có thể tăng cao, làm hỏng thức ăn.

Nếu tủ lạnh chứa đầy thức ăn, hãy điều chỉnh nhiệt độ thấp xuống, đồng thời thường xuyên vệ sinh tủ lạnh.